Op de jaarlijkse ‘MIT Platform Strategy Summit‘ (juli 2022) sprak MIT hoogleraar Marshall van Alstyne over de toepassing van netwerkeffecten, één van de bouwstenen van digitale platformen en ecosystemen. In zijn blog schrijft Irving Wladawsky-Berger, ‘research affiliate’ bij MIT, over deze presentatie.
Netwerkeffecten leiden tot ‘externaliteiten’; indirecte kosten of voordelen voor derde partijen die niet direct verbonden zijn met netwerken. Bijv. de toename van autoverkeer in stadscentra tijdens het spitsuur als gevolg van Uber-taxis of de voordelen van een lidmaatschap van het sociale netwerk Linked-in (vacatures en headhunters, connecties met collega’s).
Naarmate de schaal van een netwerk groeit nemen ook de netwerkeffecten toe. Er komt meer data beschikbaar, het aantal gebruikers en aanbieders neemt toe, diensten kunnen steeds beter op maat worden afgestemd.
De toepassing van netwerkeffecten afhankelijk van de manier waarop platformen worden ingericht; dit gebeurt niet vanzelf. Zijn framework gaat uit van vijf onderdelen:
- Structuur; de productie van waarde wordt niet alléén uitgevoerd door interne medewerkers, maar vooral door gebruik te maken van de externe gemeenschap van gebruikers en cliënten. Bijv. personen die ‘content’ posten op Twitter en Facebook, kamers en huizen huren via Airbnb en auto’s rijden voor Uber. NFX keert het bedrijf om en maakt gebruik van externe bronnen die waarde toevoegen.
- Strategie; de traditionele productie-strategie faalt wanneer deze op platformen wordt toegepast. Traditionele bedrijven zijn gefocused op interne waardecreatie en het buitenhouden van de concurrentie. In een platform bedrijf helpen ook je concurrenten bij het toevoegen van waarden en het aantrekken van meer gebruikers.
- Regulering; omdat platformen zich op meerdere markten ontwikkelen zijn wet- en regelgeving gericht op het beperken van monopolies niet effectief. Aangezien een belangrijk aandeel van hun macht wordt bepaald door de beheersing van consumentendata is het effectiever om overdraagbaarheid en eigenaarschap van data te reguleren.
- Fake nieuws; desinformatie, samenzweringstheorieën worden opgevat als negatieve externaliteiten van netwerkeffecten. De bescherming van het recht op vrije meningsuiting maakt een verbod hierop veelal onmogelijk en bedreigt de grondrechten van burgers.
- Toekomst; Decentrale Autonome Organisaties (DOA’s) zijn een belangrijk onderdeel van Web3; technologieën en applicaties die gericht zijn op het omvormen van gecentraliseerde megaplatformen met op blockchain gebaseerde gedecentraliseerde netwerken. Dit vereist governance zodat ook positieve externaliteiten tot stand kunnen komen. (Een voorbeeld is het Mastodon platform als tegenhanger van Twitter – nov 2022. ).
Presentatie van Alstyne. Marshall van Alstyne is één van de auteurs van ‘Platform Revolution
MIT Platform Strategy Summit 2022 & pdf ‘Riding the platform wave‘
2023 Platform Strategy Summit Report
MIT Initiative on the Digital Economy (november 2023) – 10th Anniversary Platform Strategy Summit Content Archive
Bron
- A Framework for Understanding the Power of Platforms (Blog) Irving Wladawsky-Berger
